Depresja u seniorów

dr Joanna Plak

Depresja jest jednym z najczęściej występujących zaburzeń psychicznych u osób
w podeszłym wieku. Szacuje się, że co dziesiąta osoba w wieku 65 lat i więcej może doświadczać tej choroby. W grupie ryzyka znajdują się w szczególności osoby:

-        samotne,

-        doświadczające wydarzenia krytycznego w życiu (np. śmierć członka rodziny),

-        zażywające dużo lekarstw,

-        cierpiące na choroby przewlekłe lub niepełnosprawne,

-        będące w wieku 80-84 lata, w szczególności płci męskiej (w tej grupie odsetek samobójstw jest dwukrotnie wyższy niż w innych grupach).

Depresja jest często mylona z przewlekłym smutkiem. Istnieją jednak kryteria pozwalające na odróżnienie tych dwóch stanów.

Część I

dr Joanna Plak

Wielkie problemy geriatryczne to „przewlekłe zaburzenia, które stopniowo prowadzą do niesprawności funkcjonalnej, a przez to negatywnie wpływają na jakość życia starszych pacjentów” (K. Wieczorowska - Tobis).  Zaliczamy do nich w szczególności:

-        upadki i zaburzenia równowagi,

-        nietrzymanie zwieraczy (moczu, stolca),

-        upośledzenie wzroku i słuchu,

-        zaburzenia otępienne z majaczeniem,

-        depresję wieku podeszłego,

-        zespół słabości,

-        zespół jatrogenny.

część II

dr Joanna Plak

Otępienie starcze

Otępienie starcze (demencja starcza) wynika z uszkodzeń mózgu, spowodowanych chorobami  neurodegeneracyjnymi, prowadzącymi do zwyrodnienia tkanki nerwowej. Oznacza to, że otępienie jest spowodowane chorobą mózgu o charakterze przewlekłym lub postępującym. W wyniku otępienia zaburzeniu ulegają takie funkcje poznawcze organizmu jak: pamięć, rozumienie, orientacja, myślenie, liczenie, zdolność uczenia się, język oraz ocena. Często otępienie jest mylone z chorobą Alzheimera. Chociaż to właśnie choroba Alzheimera w większości przypadków prowadzi do otępienia. 

Zgodnie z klasyfikacją ICD – 10 wyróżniamy następujące choroby prowadzące do otępienia:

-        F 00 otępienie w chorobie Alzheimera

-        F 01 otępienie pochodzenia naczyniowego

• wielozawałowe
• podkorowe
• mieszane

Profesjonalna diagnostyka chorób osób starszych

Część I

dr Joanna Plak

Profesjonalna diagnostyka chorób osób starszych, czyli całościowa ocena geriatryczna to: „wielokierunkowy, zintegrowany proces diagnostyczny, którego celem jest ustalenie zakresu zaburzenia dobrostanu, ustalenia priorytetów leczniczo-rehabilitacyjnych, potrzeb i możliwości zapewnienie dalszego leczenia/rehabilitacji/opieki; określenie zdolności osoby starszej do samodzielnego funkcjonowania oraz ustalenie potrzeb zdrowotnych, psychologicznych i socjalnych osoby w wieku podeszłym” (Maria Kołomecka). 

Profesjonalna diagnostyka chorób osób starszych

Część II

dr Joanna Plak

Ocena stanu fizycznego (ciąg dalszy)

Skala Norton służy do oceny ryzyka powstania odleżyn u pacjenta przewlekle chorego. Osiągnięcie wyniku równego lub niższego od 14 punktów oznacza duże ryzyko wystąpienia odleżyn. W skali Norton ocenie poddawane są:

1. Stan fizyczny pacjenta ( 1 punkt za ocenę: bardzo zły, 2 za ocenę: zły, 3 - dość dobry, 4–dobry)
2. Stan świadomości (1 punkt - stupor lub śpiączka, 2 - zaburzona, 3 – apatia, 4 – pełna świadomość)
3. Aktywność lokomocyjna (1 punkt – brak, 2 – siedzi, 3 – chodzi z pomocą, 4 – chodzi samodzielnie)
4. Stopień samodzielności zmian pozycji ciała (1 punkt– brak, 2 – bardzo ograniczona, 3 – lekko ograniczona, 4 – pełna)
5. Nietrzymanie moczu i kału (1 punkt - moczu i kału, 2 – moczu, 3 – sporadycznie, 4 – nie występuje)