Jak to zrobić?
Niestety nie ma jedynej słusznej recepty na sporządzenie odwołania od decyzji ZUS. Powyższe wynika przede wszystkim z faktu, iż w obrębie działalności ZUS znajduje się wiele różnych obszarów. Odwołanie będzie się więc różniło w zależności od rodzaju sprawy i danego stanu faktycznego. Bezwzględnie należy pamiętać, że każda sytuacja jest inna, dlatego najlepszym wyjściem jest zasięgnięcie porady prawnej u profesjonalisty celem rzetelnego sporządzenia odwołania.
Jest jednak kilka aspektów, o których należy pamiętać przy samodzielnym sporządzaniu odwołania od decyzji ZUS niezależnie od rodzaju sprawy.
Po pierwsze – przeczytaj decyzję kilka razy
Z reguły decyzje ZUS napisane są językiem, który może okazać się niezrozumiały dla sporej części osób. Warto jednak powoli i spokojnie przeczytać kilkukrotnie otrzymaną decyzję i postarać się wyciągnąć z niej jak najwięcej istotnych dla nas informacji.
Pomocna będzie przede wszystkim dokładna analiza uzasadnienia decyzji oraz pouczeń znajdujących się zwykle w końcowej części dokumentu. To właśnie tam znajdziemy między innymi informacje dotyczące możliwości odwołania od decyzji, terminu na wniesienie odwołania oraz organu, do którego należy skierować odwołanie. Jeśli okaże się, że odwołanie nam przysługuje oraz wydaje się być zasadne, warto rozważyć jego wniesienie.
Gdzie, kiedy i w jakiej formie złożyć odwołanie?
Zgodnie z treścią art. 477(9) § 1 Kodeksu postępowania cywilnego: „Odwołania od decyzji organów rentowych lub orzeczeń wojewódzkich zespołów do spraw orzekania o niepełnosprawności lub decyzji wydanych przez ten zespół, wnosi się na piśmie do organu lub zespołu, który wydał decyzję lub orzeczenie, lub do protokołu sporządzonego przez ten organ lub zespół, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji lub orzeczenia”.
Odwołanie kieruje się do sądu – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, ale za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Odwołanie można złożyć na piśmie albo do ustnie do protokołu sporządzanego przez ZUS. Odwołanie od decyzji może też złożyć przedstawiciel ustawowy lub pełnomocnik odwołującego. Pisemne odwołanie można złożyć bezpośrednio we właściwej placówce ZUS, bądź wysłać pocztą – listem poleconym. Postępowanie odwoławcze w I instancji jest wolne od opłat.
Co istotne, odwołanie należy wnieść w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji. Sąd odrzuci odwołanie wniesione po upływie terminu, chyba że przekroczenie terminu nie jest nadmierne i nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującego się.
Treść odwołania
Odwołanie warto rozpocząć od wskazania daty sporządzenia odwołania, miejscowości oraz odpowiedniego sądu, do którego kierujemy odwołanie za pośrednictwem konkretnego oddziału ZUS wraz ze wskazaniem danych adresowych. Następnie należy zamieścić swoje dane, w szczególności imię, nazwisko, PESEL oraz adres zamieszkania. Należy precyzyjnie określić, od jakiej decyzji się odwołujemy, podając w szczególności nazwę decyzji, jej numer oraz znak sprawy. Poza oznaczeniem zaskarżanej decyzji, odwołanie powinno zawierać pisemne przytoczenie zarzutów, kwestionujących prawidłowość rozstrzygnięcia ZUS oraz wniosków, w tym o zmianę decyzji ZUS lub jej uchylenie.
Koniecznym jest, aby w treści odwołania uargumentować, dlaczego nie zgadzamy się z zaskarżaną decyzją i czego oczekujemy. Należy powołać wszystkie fakty mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy oraz wskazać, dlaczego w naszej ocenie wydana decyzja jest nieprawidłowa. Istotne jest również powołanie wszelkich dowodów potwierdzających nasze stanowisko, przykładowo zaświadczeń lekarskich, dokumentów pracowniczych, zeznań świadków, opinii właściwego biegłego, czy przesłuchania stron. Istotne jest wymienienie i załączenie do odwołania powoływanych dowodów z dokumentów oraz w przypadku powoływania świadków – określenie ich adresów do doręczeń. Katalog dowodów jest co do zasady nieograniczony, stąd też warto przy pomocy wszelkich dowodów wykazywać uchybienia organu. Treść zarzutów, jak również powoływane dowody będą się różniły w zależności od okoliczności sprawy.
Co dalej z odwołaniem?
Organ rentowy niezwłocznie, nie później niż w terminie trzydziestu dni od dnia, w którym otrzymał odwołanie, przekazuje je wraz z aktami sprawy do sądu. Jeżeli uzna odwołanie w całości za słuszne, może zmienić lub uchylić zaskarżoną decyzję. W tym przypadku odwołaniu nie nadaje się dalszego biegu. W niektórych przypadkach ZUS skieruje także odwołanie do lekarza orzecznika ZUS do ponownego rozpatrzenia.
W przypadku skierowania sprawy do sądu, sąd będzie informował o terminach rozpraw oraz podejmowanych czynnościach. Po rozpoznaniu sprawy wyda orzeczenie, mocą którego może między innymi zmienić decyzję albo oddalić odwołanie. Od wyroku sądu I instancji przysługuje co do zasady apelacja, czyli odwołanie do Sądu wyższego rzędu.
Podsumowanie
Od niekorzystnej dla nas decyzji warto się odwołać celem skorygowania ewentualnych błędów popełnionych przez ZUS i zabezpieczenia swoich interesów. Odwołanie od decyzji ZUS to formalna procedura, którą warto przeprowadzić rzetelnie i terminowo. Prawidłowe przygotowanie pisma, zebranie dokumentacji oraz zrozumienie podstaw prawnych zwiększa szanse na pozytywne rozstrzygnięcie. Ponieważ postępowanie odwoławcze od decyzji ZUS ma charakter ściśle sformalizowany, bardzo ważne jest przestrzeganie wszystkich wymogów, sformułowanych w tym zakresie przez obowiązujące przepisy prawa.
Powyższy artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i nie może być traktowany jako porada prawna.