Syndrom wypalenia u opiekunów seniorów
dr Joanna Plak
Osoby długotrwale opiekujące się seniorami mogą doświadczać syndromu wypalenia: zawodowego (w przypadku opiekunów niespokrewnionych z seniorem) lub opiekuńczego (w przypadku opiekunów spokrewnionych- członków rodziny).
Jest ono następstwem występowania w życiu opiekuna różnorodnych obciążeń i ciągłego podejmowania licznych wysiłków mających na celu ich zniwelowanie, które jednak nie przynoszą efektów. To prowadzi do wystąpienia samonapędzającego się mechanizmu: poczucie zmęczenia- przerażenie związane z kolejnym dniem pracy w charakterze opiekuna – zwątpienie w swoje kompetencje związane z predyspozycjami do wykonywania pracy opiekuńczej- zmniejszenie poziomu zaangażowania w wykonywane obowiązki- świadomość że wykonywana praca jest coraz gorzej oceniana przez pracodawców- poczucie braku zadowolenia z własnej pracy.
Nim dojdzie do wystąpienia pełnoobjawowego syndromu wypalenia pojawiają się sygnały ostrzegawcze: częste bóle głowy i żołądka, zaburzenia snu, podwyższone ciśnienie, osłabienie, zapadalność na przeziębienia, zmienność nastrojów, obniżenie samooceny, brak wiary w siebie, zmniejszenie wydajności, częste konflikty z podopiecznym, częste nieobecności w pracy.
Do przyczyn wypalenia zawodowego można zaliczyć: ciągły kontakt z ludzkim bólem i cierpieniem, ponoszenie dużej odpowiedzialności za podopiecznego, obciążający tryb życia, konieczność stałej czujności i szybkiego reagowania, nadmierna liczba obowiązków, doświadczanie agresji fizycznej /psychicznej ze strony podopiecznego, niski status zawodowy, niskie zarobki, izolacja społeczna.
Osoby doświadczające syndromu wypalenia zawodowego powinny przede wszystkim skontaktować się z psychologiem, który pomoże im pokonać ciężką sytuację w życiu. Opieka nad osobą niesprawną i wymagającą pomocy jest bardzo obciążająca dla opiekunów. Bez uzyskania fachowego wsparcia mogą oni być niezdolni nie tylko do dalszego sprawowania opieki, ale również do zachowania zdolności do własnej, niezależnej egzystencji.