Zaburzenia seksualne u seniorów

dr Joanna Plak

Seksualność wieku senioralnego to istotny chociaż niedostatecznie omówiony temat. Naukowcy zajmujący się tą tematyką dowodzą, że aktywność seksualna jest uwarunkowana wiekiem, stanem zdrowia oraz płcią. Bardziej aktywni seksualnie są mężczyźni, deklarując zainteresowanie różnymi formami sexu do późnej starości (powyżej 90 lat).

Należy podkreślić, że sex wieku senioralnego napotyka na liczne przeszkody, składające się na zaburzenia seksualne (trwające minimum pół roku i powodujące znaczne cierpienie u partnerów).

Do najczęstszych zaburzeń seksualnych wieku podeszłego należą:

Wśród mężczyzn

• Zaburzenia erekcji – pojawiają się już u 50-latków; a wpływają na nie przyjmowane leki oraz schorzenia wieku podeszłego, takie jak: cukrzyca, choroby układu krążenia (w tym: nadciśnienie), cukrzyca, depresja; jak również zmniejszenie stężenia testosteronu.
• Opóźniony wytrysk – może być opóźniony lub może go w ogóle nie być. Wśród 60-latków problem dotyczy średnio co czwartego mężczyzny, wśród 80-latków – u połowy. Przedwczesny wytrysk jest rzadko spotykanym zaburzeniem wśród seniorów.
• Trwały lub nawracający zanik myśli i fantazji seksualnych oraz potrzeby aktywności seksualnej. Zaburzenie występuje u blisko połowy mężczyzn w wieku 66+.

Wśród kobiet

• Zaburzenia orgazmu – obejmują brak orgazmu, jego osłabienie, osłabienie intensywności doznań.
• Ból podczas stosunku – spowodowany spadkiem nawilżenia pochwy, który postępuje wraz z wiekiem lub – spowodowany silnym napięciem mięśni podczas prób stosunku, może być wywołany takimi schorzeniami, jak: choroby ginekologiczne, urologiczne, zespół jelita drażliwego, cukrzyca, czynniki psychiczne.
• Obniżenie libido – zmniejszenie zainteresowania sexem, w szczególności na skutek występujących chorób oraz przyjmowanych leków, jak również spadku poczucia bycia atrakcyjną dla partnera.

Na wystąpienie zaburzeń seksualnych wpływają nie tylko zmiany fizjologiczne oraz psychiczne towarzyszące starzeniu się, ale również choroby typowe dla wieku senioralnego. Wśród chorób najbardziej determinujących występowanie zaburzeń seksualnych u seniorów możemy wymienić: nadciśnienie, cukrzycę, przebyty udar lub zawał, przerost prostaty (u mężczyzn), choroby otępienne ( w tym choroba Alzheimera), nowotwory, depresja, zaburzenia hormonalne oraz leki przyjmowane w związku z leczeniem wymienionych schorzeń.

Brak stosunków seksualnych w wieku senioralnym może doprowadzić do depresji, podobnie jak w młodszych grupach wiekowych. Wiele z omówionych wyżej zaburzeń można skutecznie leczyć farmakologicznie. W niektórych przypadkach pomocna okazuje się terapia dla par. W prewencji zaburzeń istotne są także: aktywność fizyczna, unikanie używek (alkohol, mocna kwa i herbata), odpowiednia dieta, troska o dobre samopoczucie i wysoką jakość relacji w związku.