Dlaczego stopy seniora wymagają szczególnej troski?
Starzenie się niesie ze sobą naturalne zużycie stawów, osłabienie mięśni i więzadeł, a także zmiany w skórze – staje się ona cieńsza, sucha i bardziej podatna na urazy.
- Stopy pełnią również funkcję zmysłu czucia i adaptacji do podłoża, co zwiększa bezpieczeństwo i efektywność poruszania się – przypomina Eva Hunder.
Mimo tej roli często są pomijane w codziennej pielęgnacji.
Najczęstsze schorzenia stóp u osób starszych
Deformacje palców
Młotkowate, młoteczkowate, szponiaste czy nachodzące na siebie palce. Choć z pozoru wydają się drobną niedogodnością, w rzeczywistości powodują ból, odciski i problemy z noszeniem obuwia.
Powstają wskutek zaburzeń napięcia tkanek w przodostopiu. Eva Hunder wyjaśnia:
- Ponieważ jest to deformacja wtórna do innych schorzeń, stosowanie ortez czy nakładek bardzo rzadko przynosi pożądany i trwały skutek”.
Wkładki ortopedyczne i nakładki silikonowe mogą przynieść ulgę, ale nie cofną zmian. Operacja jest ostatecznością.
Zapalenie stawów i artretyzm
Naturalny „zużyciowy” proces, który z wiekiem dotyka wielu seniorów. Najczęściej obejmuje staw skokowy, podskokowy i staw palucha. Dna moczanowa może dodatkowo powodować bolesne ataki. Proces zapalny zaczyna się w błonie i płynie maziowym, powodując obrzęk.
Leczenie obejmuje konsultacje lekarskie, ale także działania podologiczne: odpowiednio dobrane wkładki mogą złagodzić objawy i poprawić jakość życia.
Zapalenie rozcięgna podeszwowego i ścięgna Achillesa
Częste źródło bólu pięty. Objawy nasilają się rano, a każdy krok może sprawiać trudność. Schładzanie, rozciąganie, wkładki i ograniczenie przeciążeń pomagają wrócić do sprawności.
Eva Hunder uspokaja:
- Dobrą wiadomością jest to, że jest to dość proste do wyleczenia.
Cukrzyca i neuropatia
Choroba zwiększa ryzyko powstawania ran i infekcji, które mogą przejść w tzw. stopę cukrzycową.
- Wkładki i noszenie specjalnego obuwia przeznaczonego dla stopy cukrzycowej, aby zmniejszyć nacisk na deformacje, są kluczowe w profilaktyce – podkreśla specjalistka.
Odciski i rogowacenia
Skóra seniora regeneruje się wolniej, a mniejsza ilość kolagenu i elastyny czyni ją bardziej podatną na uszkodzenia. Odciski są bolesne i utrudniają chodzenie.
Leczenie to m.in. odpowiednio dopasowane obuwie, wkładki i systematyczne zabiegi podologiczne.
Paznokcie
Z wiekiem stają się grubsze, łamliwe, tracą naturalny kolor. Mogą wrastać i przybierać kształt szponowaty lub krogulczy. Problemy z krążeniem dodatkowo je osłabiają.
Regularne wizyty u podologa pozwalają uniknąć bólu i powikłań.
Płaskostopie
Zwłaszcza poprzeczne – wynika z utraty elastyczności łuków stopy, osłabienia mięśni i więzadeł, często powiązanych z otyłością. Powoduje ból i zmęczenie nóg oraz sprzyja deformacjom.
Podolog zaleca ćwiczenia, wkładki ortopedyczne i dobrze dobrane obuwie.
Koślawy paluch (hallux valgus)
Jedno z najczęstszych schorzeń, które ma podłoże genetyczne, ale rozwija się też przez nieodpowiednie buty, nadwagę czy płaskostopie poprzeczne.
- Koślawy paluch może zaburzyć równowagę i zwiększać ryzyko upadków u osób starszych – ostrzega podolog Eva Hunder.
Leczenie zachowawcze (wkładki, ćwiczenia, obuwie o szerszym czubku) może zahamować postęp choroby, a celem terapii u seniorów jest przede wszystkim zniesienie bólu i poprawa komfortu.
Grzybica stóp i paznokci
Sprzyja jej osłabiona odporność, problemy krążeniowe czy korzystanie z basenów i saun. Infekcje są bolesne i utrudniają chodzenie.
Profilaktyka to higiena, dokładne osuszanie stóp, dobre skarpety i przewiewne obuwie.
Codzienna pielęgnacja i profilaktyka
Eva Hunder przypomina, że zdrowe stopy wymagają codziennej uwagi:
- Codzienne mycie i dokładne osuszanie przestrzeni międzypalcowych.
- Nawilżanie skóry kremami z mocznikiem do 10% – wyższe stężenie może przesuszać.
- Dwa razy w tygodniu złuszczanie naskórka peelingiem.
- Wybór skarpetek z bawełny lub bambusa, najlepiej bezuciskowych (szczególnie u diabetyków).
- Zmiana skarpet codziennie, a przy nadpotliwości nawet częściej.
- Obuwie z antypoślizgową podeszwą, regulowanymi paskami i elastyczną konstrukcją.
- Również w domu należy nosić odpowiednio dopasowane pantofle.
- Regularne wizyty kontrolne u podologa.
Specjalistka podkreśla także rolę ćwiczeń: nawet krótkie spacery, ruszanie palcami, masaże stóp i ćwiczenia łydek poprawiają krążenie i pracę mięśni. Ważne jest również prawidłowe nawodnienie – picie wody poprawia elastyczność skóry i wspomaga regenerację.
Wspomagająco można sięgnąć po zabiegi medycyny estetycznej, jak np. infuzja tlenowa, która intensywnie nawilża i odżywia skórę.
Wkładki ortopedyczne – fundament wsparcia
Eva Hunder zaznacza:
- Dobór odpowiednich wkładek ortopedycznych indywidualnie dopasowanych zapewnia niezbędne wsparcie strukturalne oraz pomaga w utrzymaniu prawidłowego ułożenia stopy, co pomaga uniknąć bólu, poprawić stabilność stopy i zwiększyć bezpieczeństwo podczas chodzenia.
To rozwiązanie nie tylko łagodzi ból, ale też wspiera całą postawę i dobre samopoczucie seniora.
Stopy – klucz do samodzielności
- Dbałość o stopy to dla seniora coś więcej niż komfort. To klucz do samodzielności i lepszej jakości życia – podsumowuje Eva Hunder.
Dlatego warto, by seniorzy, ich bliscy i opiekunowie pamiętali, że troska o stopy to nie tylko gest pielęgnacyjny, ale także realna inwestycja w zdrowie i dobrostan na co dzień.