Kobiety zbyt często lekceważą dolegliwości kardiologiczne, gdy tymczasem choroby układu krążenia są przyczyną 55% zgonów kobiet w Europie . Na świecie 8,6 miliona kobiet umiera rocznie z powodu chorób serca . Na kolejnym miejscu wśród przyczyn są nowotwory. Większość kobiet obawia się jednak bardziej raka piersi niż choroby serca. To ma wpływ na rozpoznanie choroby i leczenie.
Jedną z chorób układu krążenia są zaburzenia rytmu serca (arytmie). Polegają one na zakłóceniu miarowej, uregulowanej pracy serca sterowanej uporządkowaną czynnością węzła zatokowego.
Do zaburzeń rytmu zaliczamy tachykardię (zbyt szybkie bicie serca powyżej 100 uderzeń na minutę), bradykardię (zbyt wolne bicie serca poniżej 60 uderzeń na minutę), migotanie przedsionków, sytuację, w której serce drży zamiast efektywnie pompować krew i asystolię, brak elektromechanicznej aktywności w sercu. Zaburzenia rytmu serca często odczuwane są jako kołatanie serca, „przeskakiwanie" serca, czasem towarzyszą im osłabienie, zawroty głowy, omdlenia.
Wpływ na pracę serca a pośrednio na jego rytm mają hormony (progesteron i estrogeny). Arytmie częściej spotykane są u mężczyzn niż u kobiet. Mimo to są zaburzenia rytmu serca, na które bardziej podatne są kobiety. Są to m.in: napadowy nawrotny częstoskurcz węzłowy, częstoskurcz komorowy na podłożu wrodzonego zespołu wydłużonego QT, zespół tachykardii postawno-ortostatycznej.
Kobiety średnio 10 lat później niż mężczyźni zaczynają chorować na chorobę wieńcową, gorzej reagują na leczenie i mają też więcej powikłań. Dzieje się tak często dlatego, że choroba wieńcowa zostaje u nich późno wykryta. Kobiety mają inne od mężczyzn objawy choroby np. zawału, przez to uszkodzenia spowodowane zawałem są rozleglejsze, a powikłania częstsze. W trakcie leczenia stosownie od choroby i zalecanej terapii, 28 % mniej kobiet (niż mężczyzn) ma implantowane kardiowertery-defibrylatory.
Zaburzenia rytmu serca można zdiagnozować wykonując podstawowe badanie EKG, a w dalszej diagnostyce 24-godzinną rejestrację EKG metodą Holtera, Tilt Test, próbę wysiłkową czy badanie elektrofizjologiczne (EPS). Zdarza się, że badanie EKG wykonywane u kobiet daje fałszywe wyniki i ma mniejszą wartość diagnostyczną. W przypadku niewyjaśnionych, nawracających omdleń rekomendowaną metodą diagnostyczną jest wszczepienie urządzenia monitorującego pracę serca (ILR, implantable loop recorder). Poważne zaburzenia rytmu serca mogą prowadzić do nagłej śmierci sercowej.
Po określeniu przyczyny zaburzeń rytmu serca lekarz wybiera odpowiednie leczenie. Jedną z metod leczenia zaburzeń rytmu serca jest wszczepienie stymulatora lub kardiowertera-defibrylatora. Zgodnie z aktualnymi zaleceniami ESC (European Society of Cardiology), pacjenci po przebytym zawale mięśnia sercowego oraz ze znacznie obniżoną frakcją wyrzutową powinni być zabezpieczeni kardiowerterem-defibrylatorem. Według wytycznych jest to najskuteczniejsza metoda zapobiegania nagłej śmierci sercowej u osób wysokiego ryzyka. Inną zabiegową metodą leczenia arytmii jest wszczepienie stymulatora serca w przypadku bradykardii lub stymulatora z funkcją resynchronizacji i defibrylacji w przypadku niewydolności serca.