Operacja zaćmy a słońce. O czym warto pamiętać?

Justyna Krowicka

Z wiekiem spada odporność oka na szkodliwe działanie światła słonecznego. Chronić przed nim powinniśmy się przez cały rok i to niezależnie od wieku. Szczególnie powinny pamiętać o tym m.in. osoby po zabiegu usunięcia zaćmy - przypomina dr Justyna Krowicka, ordynator kliniki Gemini w Ostrawie, gdzie leczą się polscy pacjenci.

Nie tylko skóra, ale także oczy narażone są na szkodliwe działanie promieni słonecznych. Dno oka osób o białej karnacji skóry ma stosunkowo mało barwnika i nie jest przystosowane do ostrego słońca, przy czym szkodliwość światła słonecznego dla jasnych oczu jest większa niż dla ciemnych.

Oczy pochłaniają każdą długość fali emitowanego przez niego promieniowania, nawet tą, której nie widzimy i nie rejestrujemy, a stopień wywołanych przez nie uszkodzeń bez należytej ochrony oczu zależy od dawki, czasu ekspozycji i wieku (czym jesteśmy starsi, tym uszkodzenia większe).

- Oczy przed szkodliwym promieniowaniem UV powinniśmy chronić przez całe życie. Im szybsza profilaktyka tym mniejsze ryzyko uszkodzenia wzroku. A wszystko dlatego, że  promieniowania UV kumuluje się w naszym organizmie przez całe życie. Badania pokazują, że ok. 50 proc. spośród całej ekspozycji, z jaką mamy do czynienia w trakcie naszego życia, ma miejsce w pierwszych dwóch jego dekadach. Dzieci narażone są więc na promieniowanie słoneczne szczególnie, ponieważ nie dość, że są one częściej eksponowane na promienie UV, to dodatkowo są na nie bardziej wrażliwe. Jednocześnie z wiekiem spada naturalna odporność oka na szkodliwe działanie światła słonecznego - zauważa lek. okulista Justyna Krowicka.

Jak może nam zaszkodzić słońce? Według szacunków Światowej Organizacja Zdrowia 40 mln osób na świecie ma ograniczoną zdolność widzenia lub całkowicie utraciło wzrok z powodu działania nadfioletu. Szacuje się, że co roku 3,2 mln ludzi na świecie traci wzrok na skutek nadmiernej ekspozycji na promienie UV.

- Nawet krótka ekspozycja na promienie UV może spowodować ból, zaczerwienienie, światłowstręt, czy nadmierne łzawienie. Dłuższa ekspozycja to większy ryzyko wystąpidnia takich dolegliwości, jak skrzydlik, czyli zmian degeneracyjnych spojówki, tłuszczyk, rak skóry wokół oczu, zaćma korowa, czy degeneracja plamki żółtej związanej z wiekiem. Schorzenia te - stany patologiczne wywołane działaniem światła słonecznego zostały określone terminem „oftalmoheliozy” - zaburzają proces widzenia, często prowadząc do pogorszenia jakości życia .

Tymczasem groźne jest nie tylko patrzenie bezpośrednio w słońce. Piasek, śnieg, beton i woda mogą odbijać nawt 85 proc. promieni słonecznych, co zwiększa intensywność ekspozycji. Dodatkowo promieniowanie ultrafioletowe może przenikać wodę do głębokości 60 cm, a więc także jesteśmy na nie narażeni. Poziom promieniowania UVA jest względnie stały przez wszystkie pory roku. Jeżeli chodzi o promieniowanie UVB działa ono z większą itensywnością latem (szczególnie w południe), w miejscach bliżej równika oraz na dużych wysokościach. Promieniowanie ultrafioletowe jest wysyłane także przez sztuczne źródła światła.

Na promieniowanie szczególnie powinny zwrócić uwagę osoby po zabiegach okulistycznych. W tym usunięcia zaćmy.

- Zmętnienie soczewki związane z jej starzeniem się to naturalny proces, który ma chronić wnętrze oka przed nadmiernym dostępem światła słonecznego. Chociaż z czasem zaczyna zwalniać to następująca wraz z wiekiem zmiana składu chemicznego soczewki z czasem przeistacza się w zaćmę, która musi zostać usunięta. Zabieg polega na wszczepieniu nowej soczewki. Chociaż nowoczesne soczewki mają filtry ochronne, to ochrona w ich przypadku jest mniejsza niż przy soczewce naturalnej. Dlatego także ważne jest, aby osoby po usunięciu zaćmy zawsze pamiętały o noszeniu certyfikowanych okularów przeciwsłonecznych z wysokim filtrem UV. Dlatego też zaraz po zabiegu, kiedy oko jest szczególnie wrażliwe, wszyscy nasi pacjenci otrzymują obowiązkowo duże, mocno przyciemnione i przylegające do twarzy okulary, aby zasłaniały jak największą powierzchnię twarzy  - mówi lek. okulista Justyna Krowicka.

Operacja usunięcia zaćmy odbywają się niezależnie od pory roku.