Hipokaliemia - fakty i mity

Hipokaliemia, czyli niedobór potasu w organizmie, to powszechne zjawisko – często towarzyszy takim chorobom przewlekłym, jak zaburzenia rytmu serca, nadciśnienie tętnicze, niewydolność nerek czy cukrzyca. Nieleczona, prowadzi do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Oto 5 faktów i mitów na temat hipokaliemii. Warto poznać ją lepiej, aby ustrzec się przed jej skutkami.

FAKT/MIT: hipokaliemia może być niebezpieczna

FAKT: hipokaliemia, czyli niedobór potasu, to zaburzenie elektrolitowe, w przebiegu którego stężenie jonów potasu w surowicy krwi wynosi poniżej 3,5 mmol/l.

Nieleczona hipokaliemia może być niebezpieczna, a w skrajnych przypadkach prowadzić do zgonu. Dlatego, nawet jeśli pacjent nie ma świadomości, że może cierpieć na niedobór potasu, ani nie stwierdzono u niego hipokaliemii, objawy takie jak: ogólna niemoc, drętwienie kończyn, zaparcia, skurcze mięśni, zaburzenia rytmu serca, powinny zmusić go do wizyty u lekarza. Należy podkreślić, że specjaliście nie wystarczy stwierdzenie samego niedoboru potasu, istotne jest także znalezienie przyczyny występowania hipokaliemii – wpływa to bowiem bezpośrednio na ustalenie procesu leczenia.

FAKT/MIT: hipokaliemia szkodzi sercu

FAKT: potas to pierwiastek, który chroni nasze serce, zatem jego niedobór (podobnie jak nadmiar) może mieć zgubne skutki dla organizmu. Należy pamiętać, że hipokaliemia jest niezależnym czynnikiem sprzyjającym wystąpieniu arytmii, w tym migotania przedsionków. Ono zaś zwiększa ryzyko zawału serca dwukrotnie, a wystąpienia udaru mózgu – nawet pięciokrotnie. Tymczasem, w Polsce żyje ok. 450 - 470 tys. osób cierpiących na migotanie w wieku powyżej 65 lat i ok. 200 - 220 tys. w wieku poniżej 65 lat. Oznacza to, że prawie co dziesiąty Polak powyżej 65. roku życia cierpi na migotanie przedsionków.

FAKT/MIT: hipokaliemia może pojawić się w trakcie przyjmowania leków

FAKT: hipokaliemia może pojawić się w trakcie przyjmowania leków. Dotyczy to przyjmowania niektórych medykamentów stosowanych w terapii chorób przewlekłych. Najczęściej chodzi o: niektóre antybiotyki, leki moczopędne i przeczyszczające.

FAKT/MIT: hipokaliemii zawsze towarzyszy hipomagnezemia

FAKT: hipomagnezemia to zbyt małe stężenie magnezu we krwi. To bardzo ważny dla organizmu pierwiastek, wpływający na właściwe funkcjonowanie m.in. układu nerwowego, serca oraz mięśni. Hipomagnezemia może, lecz nie musi towarzyszyć występowaniu hipokaliemii. Warto wiedzieć, że oba to zaburzenia elektrolitowe i są niezależnym czynnikiem sprzyjającym wystąpieniu komorowych zaburzeń rytmu, napadów migotania, trzepotania przedsionków oraz innych nadkomorowych zaburzeń rytmu, bez względu na wiek i choroby współistniejące.

FAKT/MIT: hipokaliemia nie jest chorobą, więc nie trzeba jej leczyć

MIT: hipokaliemia to zaburzenie elektrolitowe, a nie choroba, ale w skrajnych przypadkach może prowadzić nawet do śmierci. Dlatego nie tylko można, ale trzeba ją leczyć. Prawidłowe postępowanie w takich przypadkach zależy od przyczyny oraz stopnia niedoboru potasu we krwi.

Każdy z nas powinien przestrzegać właściwej, bogatej w potas diety (spożywać banany, pomidory, awokado, ziemniaki, szpinak, mleko, marchewki, pomarańcze, suszone owoce oraz zielone warzywa liściaste). W niektórych schorzeniach i przy stale występujących niskich poziomach potasu sama dieta niestety nie wystarczy. Wówczas lekarz wprowadza właściwe leczenie uzupełniające niedobór (diagnozując jednocześnie przyczynę), pamiętając o stałej kontroli poziomu pierwiastka. Niedobór potasu powinien być uzupełniany pod nadzorem lekarza i za pomocą leków, nie suplementów diety. Wówczas mamy pewność, że dostarczymy organizmowi tyle potasu, ile potrzebuje. I że jest to bezpieczna suplementacja.