20 października 2012 r. na warszawskiej Woli odbędzie się otwarcie instalacji artystycznej Dom Kereta. Projekt autorstwa Jakuba Szczęsnego powstał w szczelinie między budynkami przy Chłodnej 22 i Żelaznej 74. Jego gospodarzem będzie Etgar Keret, izraelski pisarz polskiego pochodzenia.
Oficjalna strona: http://www.facebook.com/domkereta
Artystyczna pustelnia w przestrzeni publicznej
Dom Kereta to w pełni funkcjonalna instalacja artystyczna. – Będzie pełniła funkcję pracowni, w której można żyć i tworzyć. Wierzymy, że stanie się ważnym symbolem współczesnej Warszawy, zakorzenionej w skomplikowanej historii. Już dziś Dom przyciąga uwagę mediów z całego świata. Mamy nadzieję, że ukaże najbardziej interesującą twarz Warszawy – otwartej na niestandardowe działania – mówią Sarmen Beglarian i Sylwia Szymaniak z Fundacji Polskiej Sztuki Nowoczesnej, kuratorzy projektu.
Instalacja będzie pobudzać życie artystyczne dzielnicy, również poprzez synergię z pobliskim Klubem Komediowym Chłodna. Przestrzeń domu będzie użytkowana zarówno przez Etgara Kereta, jak i przez zaproszonych przez niego wybitnych twórców. Działka, na której stanie Dom, ma w najwęższym miejscu 92cm, w najszerszym – 152cm szerokości. – Na pierwszy rzut oka wydaje się, że zbudowanie na niej przestrzeni do życia jest niewykonalne. Dom Kereta ma znosić to wyobrażenie, poszerzając jednocześnie pojęcie architektury niemożliwej – mówi autor projektu Jakub Szczęsny.
Oficjalne otwarcie Domu Kereta odbędzie się 20 października. Dom będzie można zwiedzać jedynie po wcześniejszym zapisaniu się na listę odwiedzin. Zgłoszenia należy wysyłać na adres Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
W szczelinie historii
Dom stoi w miejscu, w którym sąsiadują ze sobą budynki z różnych epok. Pierwsza z nich to kamienica przy ulicy Żelaznej – fragment przedwojennego miasta, z którego pozostało bardzo niewiele. Druga - punktowiec spółdzielczy, element struktury nasadzonej, która miała negować wcześniejszy miejski układ. Ich sąsiedztwo to przypadek, podobnie jak wiele innych rozwiązań architektonicznych w Warszawie. – Dom Kereta wpisuje się w ten przestrzenny kontekst „nieschodzenia" się tkanek. Dodatkowym wymiarem jest wojenna historia stolicy – w miejscu, w którym powstanie Dom, spotykały się dwa getta, małe i duże. Zaledwie kilkadziesiąt metrów od Domu stała kładka łącząca oba zamknięte obszary – tłumaczy architekt Jakub Szczęsny.
Miniaturowa przestrzeń
Autorem projektu jest Jakub Szczęsny, architekt, współzałożyciel i członek grupy projektowej Centrala. Równolegle ze studiowaniem architektury w Warszawie, Paryżu i Barcelonie pracował jako ilustrator reklamowy i prasowy. Od 2009 roku godzi praktykę architekta projektującego domy jednorodzinne dla odważnych z działalnością w polu sztuki, głównie w strefach konfliktu w Izraelu, Autonomii Palestyńskiej, Zachodniej Australii oraz na pograniczu turecko-syryjskim.
– Dom został wyposażony we wszystkie funkcjonalne elementy, od wycieraczki, po lodówkę. Oczywiście, wyposażenie podyktowane jest skalą budynku — za wycieraczkę posłuży ostatni stopień schodów, a miniaturowa lodówka pomieści tylko kilka napojów. Będą też miniaturowa łazienka i miniaturowe posłanie. Wszystko będzie spełniać swoje funkcje. Jak w domku krasnoludków – opowiada o Domu Jakub Szczęsny.
Mistrz krótkiej formy
Jeden z najbardziej cenionych izraelskich pisarzy, Etgar Keret, uznawany za mistrza krótkiej formy, wykładowca Wyższej Szkoły Filmowej w Tel Awiwie, dziennikarz i scenarzysta – będzie opiekunem, ambasadorem i użytkownikiem Domu. – Wybór i zaproszenie Etgara Kereta do projektu podyktowane były nie tylko literackim sukcesem autora, ale samym charakterem jego utworów. Opowiadania i powieści Kereta to literatura, w której splatają się wątki surrealistyczne i diagnoza współczesności. Proza Kereta idealnie oddaje ducha warszawskiej Woli - wielowątkowej, fantastycznej, zmieniającej się dzielnicy – mówi Sylwia Szymaniak, kurator projektu.
O Kerecie młodzi Izraelczycy mówią: „Mamy swojego pisarza". Krytycy nazywają go „skandalistą z Tel Awiwu". Fascynuje go nie tylko literatura, jest również współtwórcą musicalu, autorem filmu telewizyjnego, współautorem programu satyrycznego i komiksów. Izraelscy widzowie kojarzą go jako autora scenariuszy trzech sezonów popularnego show „The Cameri Quintet". W 2009 roku w kinach festiwalowych na całym świecie pokazana została jego animacja "$9.99". Etgar Keret jest laureatem nagrody Neustadt International Prize oraz francuskiego Orderu Sztuki i Literatury. Doczekał się licznych przekładów, jego utwory posłużyły za podstawę scenariuszy do blisko pięćdziesięciu filmów. Wyreżyserowane przez Kereta i Shirę Geffen Meduzy otrzymały Złotą Kamerę na festiwalu w Cannes. W Polsce ukazało się sześć zbiorów opowiadań Kereta: Gaza blues (2000), Pizzeria „Kamikaze" (2001), Osiem procent z niczego (W.A.B. 2006), Rury (W.A.B. 2007), Tęskniąc za Kissingerem (W.A.B. 2008) i Kolonie Knellera (W.A.B. 2009).
Goście, goście, czyli program rezydencyjny
Nieodłączną częścią projektu będzie program rezydencyjny, w ramach którego na zaproszenie jury, której przewodniczyć będzie Etgar Keret, przyjadą do Polski twórcy z całego świata. W ramach programu odbędą się wykłady i warsztaty wybranych twórców. Uczestnicy programu będą poznawali historię i kulturę stolicy, stworzą dzieła z zakresu kultury i sztuki zadedykowane Warszawie. Międzynarodowy program rezydencyjny, odbywający się w sercu warszawskiej Woli, stworzy warunki do pracy twórczej i stanie się znaczącą platformą wymiany intelektualnej w Polsce. Każdemu programowi towarzyszyć będą różne wydarzenia kulturalne, powiązane z działalnością artystyczną rezydenta.
Program rezydencyjny obejmuje lata 2013-2016. Organizatorzy przewidują dwa typy rezydencji – Wizyty w Domu Kereta oraz Pobyty w Domu Kereta. Pierwsze będą miały charakter ekspercki – będą to krótkie wizyty najwybitniejszych twórców świata kultury, połączone z wykładami i prezentacjami. Drugi typ rezydencji to pobyty studyjne, trwające do 21 dni. W ich czasie młodzi twórcy, wyłonieni w konkursie, zapoznawać się będą z życiem kulturalnym i społecznym Warszawy. Efektem tego spotkania będą warsztaty, akcje czy performensy. – To unikalny sposób stymulowania produkcji kulturalnej w stolicy i możliwość otworzenia miasta na nową twórczą energię – mówi Sarmen Beglarian, kurator projektu.
Organizatorem projektu jest Fundacja Polskiej Sztuki Nowoczesnej. Założona w 1985 roku przez Piotra Nowickiego Fundacja jest jedną z pierwszych niezależnych instytucji typu non-profit w Polsce działających na polu kultury. Jej celem jest otaczanie opieką i promowanie utalentowanych, wyróżniających się osiągnięciami twórców, których działalność artystyczna przyczynia się do rozwoju sztuki współczesnej, a przede wszystkim polskiej kultury plastycznej. Ponadto Fundacja wspiera artystów niezależnych w państwach Europy Środkowo-Wschodniej.
Autor instalacji: Jakub Szczęsny
Kuratorzy: Sarmen Beglarian, Sylwia Szymaniak
Producent wykonawczy: Joanna Trytek
Projekt jest realizowany dzięki dofinansowaniu ze środków m. st. Warszawy.
Partnerem projektu jest Narodowe Centrum Kultury.
Sponsor: LHI.
Generalny Wykonawca: AWBUD
Projekt wspierają: GIRA, Kingspan, Decoroom, Volunta Parket, Milantex, Instytut Polski w Tel Awiwie, White & Case, Kostrzewa PR, Paulina i Marcin Chylińscy, Gmina Wyznaniowa Żydowska w Warszawie, Klub Komediowy Chłodna, Biuro Wystaw.